Phân biệt tiền ảo và tiền điện tử

Đây là Một bài viết đơn giản về tiền điện tử (cryptocurrency) dành cho người mới, từ tác giả Từ Minh Quân - thành viên của cộng đồng RADA. Trong bài viết, tác giả hạn chế tối đa việc sử dụng thuật ngữ chuyên ngành, và sẽ đưa thêm kiến thức tài chính & nhiều ví dụ minh họa. Các câu hỏi sâu thêm về bài viết, mọi người có thể hỏi thêm ở mục bình luận. 

Sau khi đọc xong bài viết, mọi người sẽ phân biệt được: 

• đâu là Tiền ảo
• đâu là Tiền điện tử
• đâu là Tiền mã hóa

... và sử dụng đúng thuật ngữ CryptoCurrency.

Trước khi bắt đầu, Quân muốn nói qua về Lịch sử phát triển của Tiền tệ.

Tính đến nay, tiền tệ đã trải qua 06 giai đoạn phát triển:

1. Hàng hóa trao đổi (ví dụ: Gà đổi táo, Rau đổi heo,…)
2. Vỏ ốc – vỏ sò (ví dụ: Vỏ sò đổi gà, Vỏ sò đổi rau,…)
3. Tiền kim loại (ví dụ: Vàng, bạc, …)
4. Tiền giấy – Tiền xu
5. Tiền điện tử
6. Tiền mã hóa

Ở bài này, Quân chỉ phân tích sâu loại số 5 và 6. 

5. TIỀN ĐIỆN TỬ LÀ GÌ?

• Tiền điện tử (Electronic Currency) là tiền tệ tồn tại ở dạng “số hóa”. Tên gọi khác là Tiền kỹ thuật số (Digital Currency). Đây là một khái niệm vô cùng rộng lớn, bao gồm một số loại sau: 
  Tiền ảo (Kim nguyên bảo, Zing xu, Vcoin, GP, …)
• Tiền trong Ngân hàng điện tử (ACB iBanking, VCB-iB@nking, …)
• Tiền trong Ví điện tử (PayPal, Momo, ZaloPay, Ngân Lượng, …)
• CryptoCurrency (Bitcoin, Ethereum, …)

Tiền điện tử được sinh ra là để sử dụng trên internet. Đặc điểm chung của các loại tiền điện tử là:

1. Bạn chỉ có thể nhìn thấy nó ở dạng “số hóa” - thông qua màn hình hiển thị của thiết bị điện tử.
2. Bạn không thể cầm, sờ, chạm hay ngửi được.

6. TIỀN MÃ HÓA LÀ GÌ?

Tiền mã hóa (CryptoCurrency) là tiền tệ được mã hóa - bằng giao thức mật mã. Tên gọi “CryptoCurrency” được ghép bởi 2 từ:

• Crypto: Mã hóa, mật mã. | Cryptography: Mật mã học.
• Currency: Tiền tệ.​

Ví dụ: Bitcoin, Etherum,...

Như Quân đã nói ở trên, tiền mã hóa cũng là một loại tiền điện tử. Nên sẽ có cùng đặc điểm chung là:

• Bạn chỉ có thể nhìn thấy nó ở dạng “số hóa”.
• Bạn không thể cầm, sờ, chạm hay ngửi được.

PHÂN BIỆT: TIỀN ẢO -TIỀN ĐIỆN TỬ - TIỀN MÃ HÓA

Tiền ảo là gì

Tiền ảo (Virtual currency) là loại tiền tệ của nền kinh tế ảo (hoặc thế giới ảo). Ví dụ: Game Võ lâm truyền kỳ (Kim nguyên bảo), Game Đột kích (GP),... Như Quân đã nói ở trên, tiền ảo cũng là một loại tiền điện tử. Nên sẽ có cùng đặc điểm chung là:

• Bạn chỉ có thể nhìn thấy nó ở dạng “số hóa”.
• Bạn không thể cầm, sờ, chạm hay ngửi được.

Tiền điện tử là một khái niệm rộng lớn bao gồm cả Tiền ảo & Tiền mã hóa.

Phân biệt tiền ảo và tiền mã hóa

Điểm giống nhau thì Quân đã nói ở trên rồi, còn dưới đây là những điểm khác nhau:

1. PEER-TO-PEER (TÍNH NGANG HÀNG)

? TIỀN MÃ HÓA
Tiền mã hóa được tạo ra để thực hiện giao dịch trực tiếp giữa người mua & người bán - mà không cần có một đơn vị trung gian.
? TIỀN ẢO
Tiền ảo phải thông qua một server chung (máy chủ cố định) của trò chơi để thực hiện giao dịch. Khi thông qua máy chủ, thì họ sẽ quản lý và kiểm soát được tất cả các khoảng giao dịch, chi tiêu & thông tin cá nhân của bạn.

2. UNIVERSALLY ACCESSIBLE (TÍNH PHỔ BIẾN)
? TIỀN MÃ HÓA
Tiền mã hóa được cộng đồng chấp nhận & sử dụng rộng rải ở nhiều quốc gia… tính phổ biến mang tầm quốc tế.
...và bạn hoàn toàn có thể mua hiện vật ngoài đời thực, như: Pizza, Bất động sản, xe Lamborghini, xe Tesla,...
Tiền mã hóa được sử dụng phổ biến trong việc giao dịch đời thực.
? TIỀN ẢO
Tiền ảo thường chỉ được sử dụng trong cộng đồng những người chơi game mà thôi.
Ví dụ:

• Kim Nguyên Bảo (Võ Lâm Truyền Kỳ) chỉ dùng để mua hàng hóa trong Game.
• GP (Đột kích) chỉ dùng để mua súng trong Game

Tiền ảo được sử dụng phổ biến trong việc giao dịch của các trò chơi trực tuyến trên internet. Vậy NFT Game thì sao?

3. OWNERSHIP (QUYỀN SỞ HỮU)
? TIỀN MÃ HÓA
Đối với những trò chơi sử dụng công nghệ Blockchain, thì bạn thực sự sở hữu tài sản của chính mình - những đồ vật trong Game. Không ai có quyền xóa hoặc lấy tài sản của bạn.
? TIỀN ẢO
Đối với trò chơi truyền thống thì nhà phát hành sở hữu tất cả. Mỗi trò chơi khác nhau, sẽ có một loại tiền ảo khác nhau - được phát hành & kiểm soát bởi người (hoặc tổ chức) đã tạo ra trò chơi đó.
Họ có thể xóa & lấy tài sản của bạn bất cứ lúc nào, hoặc khi nhà phát hành đóng cửa - tất cả dữ liệu sẽ bị xóa và bạn cũng mất tất cả.

Mong rằng, thông qua những so sánh (và những ví dụ) ở trên - sẽ giúp bạn phân biệt CryptoCurrency với các loại tiền tệ khác. Từ bây giờ:

Hãy gọi CryptoCurrency - với tên chính xác là Tiền mã hóa, hoặc tên chung là tiền điện tử.

Lưu ý: Quân không đưa ra lời khuyên đầu tư!
Đầu tư là hoạt động có rủi ro cao & không ai có thể biết trước tương lai cả. Nên mọi chia sẻ của Quân chỉ là thông tin tham khảo. Ngay cả RADA - không phải tất cả những dự án mà RADA mang về, đều sẽ thành công (mặc dù sẽ được rất nhiều chuyên gia dày dặn kinh nghiệm đánh giá). Vì vậy, bạn phải tỉnh táo & tự chịu trách nhiệm với số tiền của chính mình (với khoản đầu tư của chính mình).